Tuesday, April 3, 2007

Firenze zien ...en je hart opvreten


De Franse schrijver Stendhal was danig van zijn melk toen hij in 1817 Firenze bezocht : " Ik raakte in extase door het idee dat ik in Florence was ... Verzonken in de overpeinzing van sublieme schoonheid, bereikte ik het emotionele punt waarop men hemelse gewaarwordingen ervaart. Ik kreeg hartkloppingen, het leven vloeide uit me weg. Ik liep, maar was bang dat ik zou vallen.” De arme man was zo emotioneel aangegrepen door het overweldigend kunstpatrimonium van Firenze dat hij er een psychische aandoening van opliep.

Het Stendhalsyndroom was meteen een feit en sindsdien wordt zowat maandelijks een toerist met een overdosis “schone kunsten” binnengedragen op de psychiatrische afdeling van het Santa Maria Nuova-ziekenhuis. De symptomen variëren van versnelde hartslag, duizeligheid, flauwvallen, ademnood en kortdurende paniekaanvallen tot geheugenverlies, hallucinaties of andere psychotische verschijningen, schizofrenie, doodsangst en dagenlang aanhoudende krankzinnigheid. Graziella Magherini, psychiater en naamgever van de aandoening, bestudeerde en beschreef tussen 1969 en 1979 ruim 100 gevallen.


Twee jaar terug maakten we een korte rondreis in Toscane en Umbrië. Een héél korte trip, ik werd strontziek (de darmen, het gebruik van het woord str…is dus niet echt misplaats) en na 5 dagen stonden we al terug thuis.
We waren wel even langs geweest in Firenze maar een apocalytisch onweer maakte dat we nauwelijks wat van de stad en haar artistiek karakter hadden aanschouwd.

Ik wou echter wel ooit terug naar de kunsthoofdstad van de wereld, dat was ik absoluut verschuldigd aan de intellectuele kunstsnob (sic) in mij. Rustig musea, kerken, kathedralen en pallazo’s afwisselen met luie terrasjes in de zon, lang voor horden zomertoeristen de stad kwamen overspoelen, leek trouwens geen onprettig vooruitzicht. En dat Stendhalsyndroom schrikte mij totaal niet af, een vijs meer of minder … .

Zodoende stapten we vorige week maandag op Amerigo Vespuci van het vliegtuig. Pech, de geroemde blauwe Toscaanse hemel zat achter een dik wolkenpak en het was verdomd koud. Shit, geen terrasjes ! Afin, al de kunstschatten van de renaissance wachtten op ons en cappuccino, caffè corretto, chianti gallo nero of brunello laten zich ook binnen savoureren.

Twintig minuten later stonden we hartje Firenze op de Piazza del Duomo.
Ogenblikkelijk kreeg ik het te pakken : polsslag de hoogte in, versnelde ademhaling, hevig transpireren … . Il sindrome di Stendhal ? Niks van, véél erger ! Wij die er rotsvast van overtuigd waren dat we enkele dagen gingen ronddwalen in een toeristenvrije schatkamer werden meteen overrompeld door massa’s scholieren. Uit alle richtingen kwamen ze toegestroomd, vanuit de Via Cafour, de Via Roma,de Via Martelli, de Via de’ Calzaiuoli … met honderden, als reusachtige kolonies tropenmieren op oorlogspad.
Alsof de duivel ermee gemoeid was hadden zowat alle Italiaanse schoolhoofden uitgerekend de laatste week van maart aangegrepen om hun volledig klassenbestand naar deze stad te slepen in de hoop hen wat vaderlandse geschiedenis en een kruimel artistiek bewustzijn bij te brengen.
Waar we ons vier godgeklaagde dagen lang ook maar vertoonden, aan de ontbijttafel in het hotel, in café en trattoria, nabij kathedraal, pallazo, museum of eender andere bezienwaardigheid, steeds werden we opgewacht door immense drommen snaterende “ragazze e ragazzi”.
Wanhopig heb ik mij tot het katholicisme bekeerd, in de Santa Maria del Fiore een kaars gebrand en een schietgebed gepreveld : “Lieve Heer, laat desnoods il sindrome bezit van mij nemen, maar doe die hooligans verdwijnen”.
Geen helpen aan, voor de Uffizi mochten we dank zij onze jonge vrienden 4 uur aanschuiven, om een glimp van Botticelli’s sublieme “Primavera” te kunnen opvangen moest ik haast een bloedbad aanrichten onder een klas laatstejaars en de samenscholing op de Ponte Vecchio raakten we pas door met behulp van enkele smerige rugbytrucs. De Galleria dell’Accademia met Michelangelo’s “David” die konden we op de buik schrijven. “3 dagen volgeboekt mijnheer, schoolreizen weet u …”. Neen, dat wist ik nu nog niet … !!
De vierde en laatste dag van ons verblijf vonden we eindelijk toch wat rust, in de Boboli-tuinen, uitgerekend de enige plek die we enkele jaren voordien al grondig hadden verkend.

Ik heb mij suf gezocht naar de exacte data van Stendhals bezoek aan Firenze maar vond niets buiten het jaartal. Van één ding ben ik echter rotsvast overtuigd, het was vast niet gedurende de maand maart, want dan had hij nooit het scolari-syndroom overleefd.

1 comment:

Anonymous said...

Voorlopig dus even genitalien !!!